De dag dat ik deze column schrijf, heeft het Voedingscentrum net de nieuwe ‘Schijf van Vijf’ gepresenteerd. Wat moeten we ermee als wijnliefhebber?
De eerste schijf dateert uit 1953; er kwamen updates in 1961 (matig met suiker en vet), 1980 (de Maaltijdschijf, een Schijf van Vier zonder vak voor zuivel), 1991 (de Voedingswijzer, voldoende vocht!) en 2004 (eet gezond!; de Schijf van Vijf keerde terug, nu met een vijfde schijf voor vocht; en kaas verdwijnt uit het beeldmerk). De nieuwe ‘Schijf van Vijf’ van 2016 is gebaseerd op de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad, die in november vorig jaar werden gepresenteerd. Belangrijkste advies: meer peulvruchten, nog meer groente en minder (rood) vlees. Yoghurt, eieren en koffie zijn weer terug. En de nieuwe schijf heeft ook een advies voor de wijn- c.q. alcoholliefhebber: alcohol wordt niet aangeraden, maar voor wie toch een glaasje lust: maximaal één glas per dag is het advies.
Verdeeld
Deskundigen zijn verdeeld over de juistheid van de adviezen. Maar vooral: de schijf is telkens weer anders. Wetenschappelijk inzicht, zegt men. Oké. Maar wie zegt mij dan dat de nieuwe schijf dan wel correct is!? Wel brood, geen brood, wel brood (volkoren). Twee maal per week vis, oh nee toch minder vis. Koffie is ongezond, en nu weer niet. In de landen of gebieden waar mensen het oudst worden (Japan, Sardinië, Griekenland etc.) trekt men zich weinig van dit soort schijfwijsheid aan.
The French Paradox
Rode wijn werd juist een tijdje wel als gezond geacht! Dit fenomeen is bekend geworden als ‘The French paradox’. De term slaat op de paradox, dat de Fransen over het algemeen voeding met veel verzadigde vetten eten, maar toch weinig aan hart- en vaatziekten lijden. De Ierse arts Samuel Black ontdekte dit al in 1819! De recente wetenschap schrijft dit toe aan hun gebruik van rode wijn. Onderzoek wijst namelijk uit dat matige drinkers van (rode) wijn minder kans maken op een hartaanval dan zware drinkers of geheelonthouders. Dat komt door de polyfenolen en de anti-oxidante werking.
Social dining met mijn Schijf van Vijf
Onze nieuwe Schijf van Vijf zet wijn nu eigenlijk helemaal op de verboden lijst. Overmatig alcohol is niet goed, dat weten we allemaal, maar een glaasje op z’n tijd moet kunnen denk ik. Natuurlijk, de schijf is ooit door de overheid bedacht om mensen wegwijs te maken in de voedingsjungle. Maar voedingscentrum.nl stelt niet voor niets: “Voeding is meer dan een optelsom van nutriënten.” De invloed van de twee G’s (Geluk & Genieten) mag daarbij mijns inziens niet onderschat worden. Lekker tafelen. Genieten. Babbelen. Tijd en aandacht voor elkaar. Samen. Lange tafels vol wijn en spijs. Goed eerlijk eten, zelf bereid. Zon (vitamine D!). Lachen. Muziek. Plezier hebben. Zinvolle gesprekken, met dierbare familieleden en vrienden. Zoals we dat kennen van ons droombeeld van La Dolce Vita in Italië. Dat is volgens mij heel belangrijk.Een lekker glas wijn hoort daarbij! Je zult het zien: bij de volgende editie van de schijf ontdekt men dat weer. Mijn Schijf van Vijf ziet er dus zo uit: Goed gezelschap. Tijd voor elkaar. (H)eerlijke producten op tafel. Genieten. Zon.
Dat is “Social dining” op en top. Geniet ervan!
Buon appetito e salute!
Ingrid Larmoyeur