Blog

Wat is het verschil tussen natuurwijn en biologische wijn?

geschreven door Ingrid Larmoyeur op 17-08-2022

Onlangs vroegen we onze social media-volgers welke wijnvragen ze hebben. Wido vroeg ons: Wat is het verschil tussen natuurwijn en biologische wijn?

Wat is het verschil tussen natuurwijn en biologische wijn?

Bij het maken van conventionele/‘gewone’ wijn mag je in de wijnbouw b.v. chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest gebruiken en bij de vinificatie gist en sulfiet toevoegen (let op: màg, maar dat zegt nog niet dat het ook altijd gebeurt).

Biowijn
Biologische wijnen worden gemaakt met respect voor de natuur. Dus zonder gebruik te maken van chemische bestrijdingsmiddelen of kunstmest. De adviesorganisatie IFOAM (International Federation of Organic Agriculture Movements) vat het samen onder de termen gezondheid, ecologie, eerlijkheid en zorg. Sinds 2012 valt niet alleen het telen van druiven onder biologische regelgeving, maar ook de vinificatie. Wel logisch eigenlijk. Daaronder valt o.a. het toevoegen van sulfiet. Het sulfietgehalte moet bij biowijnen substantieel lager zijn dan bij gewone wijn. Gist toevoegen mag wel. Er bestaan diverse keurmerken voor biologische wijn (c.q. bio, eco/eko, organic) waarvoor wettelijke eisen gelden, waaronder ‘Europees biologisch’, het Franse Ecocert, het Duitse Bio of het Italiaanse ICEA.

Natuurwijn
Bij natuurwijn (vin naturel / vin nature / natural wine) wil de wijnboer slechts een minimale interventie. Het gaat om een pure manier van werken, zowel in de wijngaard als in de wijnkelder. Geen chemische bestrijdingsmiddelen, geen kunstmest, net als bij biowijn. Handmatige oogst van biologische, biodynamische of duurzame wijngaarden. Spontane vergisting met alleen de wilde gisten op de druiven zelf. Geen chaptalisatie of aanzuren. Geen of hooguit heel weinig sulfiet toevoegen. Geen chemische hulpmiddelen voor klaring, hooguit lichte filtering. Natuurwijn is dus altijd wat troebel. Geen verdere ingrepen die het karakter van de wijn veranderen, zoals alcoholpercentage verlagen, maar ook het gebruik van nieuwe houten vaten of houtsnippers die de smaak te zeer zouden veranderen. Voorbeelden zijn o.a. ‘orange wines’ en ‘Pet-Nat’. Er is trouwens (nog?) geen officiële definitie van of een keurmerk voor natuurwijn en er zijn nog geen wettelijke eisen. Dat betekent niet dat we niet al een redelijk duidelijk beeld hebben over de categorie wijnen, want de uitgangspunten zijn wel duidelijk. Wat we ook weten: natuurwijnen zijn kwetsbaarder in het transport en bewaren want ze missen sulfiet als stabilisator; dus bewaar ze koel en donker en drink ze binnen een jaar. De smaak is minder fruitig, wat gistig met meer zuren en wordt soms omschreven als rauw, ‘unplugged’, ‘funky’ en voor sommigen misschien zelfs wel ‘freaky’. Een beetje kombucha-achtig ook. Voor de liefhebber dus. Natuurwijn wordt niet voor niets een trendy hipsterwijn voor Randstedelingen genoemd.

Biodynamie
En om compleet te zijn: er is ook biodynamische wijn. Biodynamische wijnbouw is gebaseerd op de antroposofische gedachten van Rudolf Steiner. Let hierbij op het Demeter- of Biodyvin keurmerk. Hierbij wordt o.a. gebruik gemaakt van biodynamische preparaten (van b.v. koehoorns en dus zeker niet vegan!) en kijkt men naar zon- en maanstanden voor het moment van snoeien, oogsten etc. Doel is o.a. om de kwaliteit van de bodem te verbeteren.

Beredeneerde landbouw
Combi’s zijn er ook in de zgn. beredeneerde landbouw (agriculture raisonnée). Je werkt dan vooral biologisch, maar behoudt je het recht voor om bij dreigend oogst- of kwaliteitsverlies toch terug ten grijpen naar conventionele middelen.

Duurzaam
En dan is er ook nog de term ‘duurzaam’. Ook daar is geen definitie voor. Bekende keurmerken zijn TerraVitis en HVE. De eisen gaan o.a. over het milieu en verminderd gebruik fossiele brandstoffen.

Vegan
En vegan wijn? Dat gaat over het verbod op gebruik van dierlijke hulpmiddelen, zoals klaren met eiwit en de vislijm voor het etiket). Er bestaan vegan- of ‘vegan friendly’-logo’s (herkenbaar aan een groene V). Dan is het duidelijk dat er geen dierlijke producten bij de productie zijn gebruikt. Ook hier, net als bij de bio en eco, vind je weer tal van verschillende logo’s. Die groene V-met-blad is algemeen een teken voor veganistische producten.

 

Eerlijk
Bio- en natuurwijnen worden over het algemeen als eerlijk, authentiek en gezond ervaren. Wat is voor jou het belangrijkste? Let jij op de keurmerken als je een wijn kiest? En vindt je bio-/natuurwijn ook lekkerder? Als je gevoelig voor zwavel (sulfiet) bent, is het in elk geval aan te raden om een wijn met geen of zo weinig mogelijk sulfiet te kopen.

Veel verschillende termen in elk geval. Iets met bomen en bos. We hopen dat je iets meer duidelijkheid over al deze termen hebt gekregen. Proost!

Ook interessant voor u

  • Wijnen per glas die buiten de smaakkubus vallen

    Wijnen per glas die buiten de smaakkubus vallen

    Picturing: lekker uit eten. Een ietwat pretentieus publiek (nep-Louis Vuitton, je kent dat wel). Een menukaart met klassiekers en enkele seizoensverrassingen. En een best aardige wijnkaart. Redelijke setting dus voor een doordeweekse avond.

  • Wat is de waarde van wijnmedailles?

    Wat is de waarde van wijnmedailles?

    Brons, zilver of goud… ? Gisteren gaf ik weer wijncursus en ik had een fles Corbières waarop een mooie zilveren wijnmedaille prijkte. Een cursist vroeg me wat de waarde van wijnmedailles is en of die wijnen echt altijd beter zijn.

  • Weggooien is Zonde!

    Weggooien is Zonde!

    Ik loop bij mijn Appie langs een bak met producten die (bijna) over de houdbaarheidsdatum zijn. Alles gaat met 35% korting weg, want: “Weggooien is zonde” kopt de aanbiedingenposter. Borrelnootjes, mayonaise, koekjes, vruchtensap, en … wat flessen wijn met stickers met dezelfde tekst.

  • Wijn kiezen in een restaurant

    Wijn kiezen in een restaurant

    Je kent dat vast wel: je zit in een restaurant tijdens je vakantie en wilt een passende wijn bij je gerecht bestellen. Je hebt inmiddels zelf wel wat wijnkennis, dus je bestudeert uitgebreid de wijnkaart. Uiteindelijk heb je voorzichtig een keuze gemaakt, maar je besluit met zoveel – (groten)deels onbekende - keuzes toch om advies van de ober te vragen. Wordt je daar wijzer van? Wel als het een goed samenspel van gast en sommelier is.

  • De schijf van 5!

    De schijf van 5!

    De dag dat ik deze column schrijf, heeft het Voedingscentrum net de nieuwe ‘Schijf van Vijf’ gepresenteerd. Wat moeten we ermee als wijnliefhebber?

    De eerste schijf dateert uit 1953; er kwamen updates in 1961 (matig met suiker en vet), 1980 (de Maaltijdschijf, een Schijf van Vier zonder vak voor zuivel), 1991 (de Voedingswijzer, voldoende vocht!) en 2004 (eet gezond!; de Schijf van Vijf keerde terug, nu met een vijfde schijf voor vocht; en kaas verdwijnt uit het beeldmerk). De nieuwe ‘Schijf van Vijf’ van 2016 is gebaseerd op de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad, die in november vorig jaar werden gepresenteerd. Belangrijkste advies: meer peulvruchten, nog meer groente en minder (rood) vlees. Yoghurt, eieren en koffie zijn weer terug. En de nieuwe schijf heeft ook een advies voor de wijn- c.q. alcoholliefhebber: alcohol wordt niet aangeraden, maar voor wie toch een glaasje lust: maximaal één glas per dag is het advies.

  • Hoe kies je wijn?

    Hoe kies je wijn?

    Het nieuwe wijnseizoen is weer begonnen. In tal van steden in Nederland zijn de wijndocenten van het Wijninstituut weer begonnen met hun wijncursussen. Een van de meest voorkomende redenen van cursisten om een wijncursus te doen is het beter kunnen selecteren van hun eigen wijnen. Wat vind ik lekker en niet? Waarom? Maar ook: welke wijn past bij mijn eten? Dat soort vragen. Laten we daarom eens kijken naar de manieren om een wijn uit te kiezen.

  • Hoe komen al die smaakjes in de wijn?

    Hoe komen al die smaakjes in de wijn?

    Heb jij dat nou ook? Je loopt in een herfstig bos...en je denkt aan merlot! Dat soort dingen overkomen mij regelmatig. Geuren en smaken die me aan het associëren zetten en die me vervolgens aan aroma's in wijnen doen denken. Wijncursisten vragen me wel eens: "Zit er echt banaan in die wijn?

  • De Grote Glazen Test

    De Grote Glazen Test

    Georg Riedel is boos. Erg boos. En dat heeft hij via zijn advocaten laten weten ook. Waarom is de Oostenrijkse glaswerkmagnaat zo boos? De Amerikaan Ron Washam heeft in een column de spot gedreven met Riedel en zijn uitgebreide serie wijnglazen. 

  • Vakantiewijn

    Vakantiewijn

    We kennen het allemaal. Je zit op een terrasje in de Provence of in Toscane en geniet van een glaasje streekwijn. Je komt de wijn tegen in de lokale super en gooit een paar flesjes van die heerlijke zomerwijn in de kofferbak. Daarna bezoek je een wijnboer onderweg en neemt een paar doosjes van zijn mooiste wijnen mee. Op vakantie lijkt alles te smaken.

  • Provence. Let’s talk rosé!

    Provence. Let’s talk rosé!

    We hebben onlangs een voorschotje genomen op de vakantieperiode. We maakten een korte trip naar de Provence, snuifden de sfeer op en bezochten wat wijnproducenten. We deden dat samen met de voormalige Wijninstituut-oprichter André Sauerbier, die optrad als private Provence Tour Guide, dus wat wil je nog meer.